ΤΟ ΞΩΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΚΑΡΔΑΚΙΩΤΙΣΣΑΣ

Βορειοδυτικά της Άλωνας σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου και δίπλα ακριβώς από το μονοπάτι που ένωσε το χωριό με τη Λευκωσία, βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας της Καρδακιώτισσας, που πρέπει να ήταν κτίσμα του 15ου αιώνα. Η μονόκλιτη εκκλησίτσα, ρυθμού Βασιλικής με ξυλόστεγη, κτισμένη σύριζα σ’ένα λόφο που την αγκάλιαζε από τα Νότια, ήταν ο Ακρίτας του οικισμού της Άλωνας. Τον προστάτευε από τα Βόρεια και ήταν ελπίδα και καταφύγιο γι’ αυτούς που έφευγαν ή γύριζαν στο χωριό. Στα Ανατολικά της εκκλησίας και προς την μεριά του ποταμού, υπήρχαν υπολείμματα μικρού οικισμού, που είναι άγνωστο πότε ιδρύθηκε .

Στο ναΐσκο υπήρχαν μερικές από τις αρχαιότερες και σπουδαιότερες εικόνες του χωριού, όπως εκείνες της μισοκατεστραμμένης Παναγίας της Οδηγήτριας-παλαιά Καρδακιώτισσα-και ο Χριστός Ελεήμων του 16ου αιώνα. Δυστυχώς το θαυματουργό εικόνισμα που γνωρίζαμε σαν Καρδακιώτισσα και που ήταν τύπου Χρυσογαλούσας, κάηκε στην πυρκαγιά της 30.7.1987. Το εικόνισμα είχε επιγραφή στο πάνω του μέρος, που έκανε αναφορά ενός θανατικού του 1708, το οποίο απέθαναν 63 άτομα και πιθανότατα να προήλθε από οικισμό Ανατολικά της Άλωνας, στον οποίο να συνέβησαν και τα θλιβερά γεγονότα. Σήμερα η εκκλησίτσα έχει ξανακτιστεί, έχουν γίνει στον περίβολό της διάφορα έργα και το τοπίο είναι ειδυλλιακό και αξίζει τον κόπο να το επισκεφτεί κάποιος .